Tingkatan 4 Bab 2 : Peningkatan Tamadun

PENGENALAN

Tamadun awal manusia terus berkembang kerana masyarakat sentiasa berusaha untuk mencapai kemajuan. Peningkatan berlaku setelah tamadun berkembang. Umumnya peningkatan tamadun merujuk kepada kemampuan manusia menggunakan pemikiran untuk mengawal dan menggunakan sepenuhnya persekitaran bagi membentuk kehidupan yang lebih maju, yang dapat dikaitkan dengan kemahiran menghasilkan idea-idea baru dalam meningkatkan cara hidup. Kemajuan tamadun dapat diukur melalui pencapaian manusia dari segi sosial, politik dan ekonomi. Hal ini dapat dilihat dalam tamadun Yunani, Rom, India dan China.

LATAR BELAKANG TAMADUN

TAMADUN YUNANI

1. Lokasinya berkembang di Semenanjung Greece dan pulau-pulau di sekitarnya yang dikelilingi 
oleh Laut Aegen dan Laut Meditteranean.

2. Bermula dengan pembentukan petempatan manusia di negara kota polis.

3. Pembentukan negara kota terbentuk daripada gabungan beberapa buah kampung dan bandar 
sekitar tahun 1000 – 8 000 SM.

4. Negara kota Ynani ialah sebuah kota yang dikeliligi kawasan pertanian dan di dalam kota terdapat
pasar, kubu, kuil dan istana.

5. Negara kota yang paling menonjol ialah Athens, Sparta dan Corinth yang terletak berhampiran 
Laut Meditterranean.

6. Setiap negara kota mempunyai corak pemerintahan dan undang-undang negara tersendiri serta 
memiliki beberapa tuhan.

7. Mereka sentiasa bersatu padu walau pun kadang-kadang berlaku peperangan antara negara kota.

TAMADUN ROM

1. Tamadun Rom lahir di kawasan Bukit Palatine yang terletak berhampiran dengan Sungai Tiber, di Lembah Latium. 

2. Lembah ini didiami oleh masyarakat Latin. 

3. Semasa pemerintahan Romulus pada tahun 753 S.M., lembah ini telah berkembang dan menjadi penting. 

4. Pada abad kedua Masihi, pemerintahan Rom telah mewujudkan majlis perbandaran di setiap bandar. 

5. Majlis perbandaran tersebut akan menjalankan pentadbiran tanpa diganggu oleh pentadbiran pusat di Rom. 

6. Kewujudan majlis perbandaran juga telah membawa kepada kemajuan dan keselesaan hidup di bandar. 

7. Pembinaan bandarnya adalah terancang dengan pelbagai kemudahan seperti bekalan air, sistem pemanas, rumah ibadat, teater, sarkas, tempat berdialog (forum), rumah mandi awam dan istana.

8. Antara bandar di bawah pemerintahan Rom termasuklah Pompei yang merupakan bandar contoh disebabkan wujudnya pelbagai kemudahan di bandar ini. Misalnya, di Pompei terdapat pejabat, dewan orang ramai, mahkamah, perpustakaan, rumah ibadat, kedai, pintu gerbang dan colloseum (binaan bulat tanpa atap, tempat pertandingan bagi pahlawan Rom). 

9. Pada tahun 80 M., bandar Pompei mempunyai penduduk seramai 50 000 orang. 

10. Selain itu, terdapat juga sistern saliran bawah tanah yang menyalurkan air melalui paip sejauh 165 kilometer yang melibatkan 14 buah saliran atau terusan. 

11. Dengan adanya saliran tersebut, bekalan air dapat diberikan kepada penduduk di Pompei pada waktu aman dan semasa peperangan, selain digunakan untuk tujuan perindustrian dan pengangkutan.

TAMADUN INDIA

1. Tamadun Indus mencapai era kecemerlangan pada tahun 2500 – 1800 S.M

2. Selepas tempoh tersebut tamadun Indus mengalami keruntuhan kerana

- Kedatangan orang Aryan yang membawa satu budaya dan tahap baru dalam masyarakat Indus

- Tahap ini dikenali sebagai zaman Vedik.

- Zaman Vedik merupakan zaman permulaan kehidupan beragama bagi masyarakat Indus kerana lahir agama Hindu.

- Masyarakat tamadun Indus beralih ke Lembah Ganges setelah beberapa lama bertapak di Lembah Indus.

3. Kerajaan kecil beralih telah disatukan semasa pemerintahan Chandragupta Maurya yang 

menyebabkan wujud empayar pertama .

4. Dinasti Maurya telah mencapai tahap kegemilangan pada masa pemerintahan Asoka.

TAMADUN CHINA

1. Tamadun China terletak di Lembah Hwang Ho dan meliputi ke bahagian selatan China.

2. Perluasan kuasa bermula dengan kemunculan Dinasti Chin yang merupakan dinasti pertama.

3. Pengasas Dinasti Chin ialah Maharaja Shih Huang Ti yang menjalankan aktiviti perluasan kuasa 

hingga ke Sungai Merah di Vietnam dan berjaya membentuk sebuah empayar.

4. Zaman pemerintahan Shih Huang Ti adalah zaman yang banyak berlaku peperangan, perluasan 

kuasa dan penyatuan jajahan takluk di bawah sebuah pemerintahan pusat.

ASPEK-ASPEK PENINGKATAN TAMADUN

PEMERINTAHAN DAN PENTADBIRAN

TAMADUN YUNANI

Proses perkembangan tamadun Yunani

 Bentuk pemerintahan dalam tamadun Yunani telah mengalami pelbagai  perubahan daripada:

 Monarki -→ Oligarki → Aristokrasi → Diktator(tirani) → Demokrasi

1. Di Athens – mulanya mengamalkan sistem beraja. Raja menjadi ketua hakim, ketua tentera dan ketua agama. Beliau dibantu oleh konsul yang terdiri daripada golongan kaya.

2. Kemudian konsul menjadi kuat dan raja merosot –lahir sistem raja yang dipilih tetapi kuasanya terhad. Sistem pemerintahan yang dikuasai oleh konsul dinamakan oligarki.

3. Daripada kalangan konsul lahir golongan aristokrat yang memiliki kuasa besar, sistem ini dinamakan aristokrasi.

4. Berlakunya rampasan kuasa kerana rakyat tidak puas hati terhadap pemerintahan berbentuk aristokrasi – maka muncul sistem ditaktor di kalangan golongan kaya atau tentera.

5. Walaupun rakyat biasa menyokong rampasan kuasa ini tetapi tindakan ini telah ditentang oleh golongan aristokrat -maka muncullah demokrasi.

6. Sistem demokrasi di Athens – terdapat Dewan Perhimpunan dan Majlis. Semua warganegara lelaki dewasa Athens berpeluang menjadi anggota Dewan Perhimpunan selama 6 bulan hingga 1 tahun. Dewan ini berhimpun 3 kali sebulan, ahli boleh mencadangkan dasar kerajaan, tetapi keputusan dikendalikan oleh Majlis. Ahli Majlis, Majistret dan Juri dilantik oleh dewan, maka dewan berkuasa penuh terhadap ketiga- tiganya.

7. Negara kota yang mengamalkan sistem raja berkuasa mutlak tidak mengamalkan sistem demokrasi.

8. Di Sparta-sistem pemerintahan tentera diamalkan.Sistem pertahanan diberikan perhatian penting. Anak lelaki dilatih dari awal untuk menjadi askar yang baik .Oleh itu, Sparta melahirkan tentera yang mempunyai semangat patriotik yang tinggi lagi handal.

TAMADUN ROM

1. Bermula dengan sistem beraja sejak 753 S.M

2. Kemudian Rom membuat sebuah republik pada tahun 509 S.M

3. Ciri-ciri Sistem Republik Rom

- Kuasa tertinggi terletak kepada dua orang konsul yang dilantik oleh Dewan Senat

- Dewan Senat diwakili oleh golongan bangasawan bagi membincang hal pentadbiran Negara dan merangka perundangan.

- Sebelum seseorang ahli Dewan Senat itu dilantik menjadi konsul beliau ialah Praeotor. Iaitu pemerintah tentera.

- Di bawah Dewan Senat ialah Dewan Perhimpunan diwakli semua rakyat. Segala keputusan Dewan Senat akan diluluskan oleh Dewan Perhimpunan.

4. Sistem republik berubah apabila Rom mencapai taraf empayar pada zaman pemerintahan Julius Ceasar.

5. Julius Ceaser telah menamatkan sistem republik dan menjadi diktator. Beliau menguasa angkatan tentera dan senat dengan memakai gelaran Maharaja.

6. Gelaran Maharaja diteruskan oleh Ausgustus yang memrintah dari tahun 27 – 14 S.M.

7. Beliau berjaya membawa keamanan dan keagungan empayar Rom.

8. Zaman kegemilangan ini digelar sebagai Pax Romana (Keamanan Rom).

TAMADUN INDIA

1. Tahap awal pembentukannya, iaitu tahun 600 – 320 S.M, tamadun India membentuk dua kerajaan iaitu kerajaan kecil dan kerajaan besar.

2. Kerajaan kecil - bersifat kepuakan dan tidak mempunyai raja 

kerajaan besar - diketua raja seperti kerajaan Kashi, Kosala dan Magadha.

3. Kedudukan raja diperkukuh dengan bentuk upacara ritual yang berasaskan kepercayaan bahawa raja itu adalah suci dan harus dihormati.

4. Golongan Brahmin bertindak sebagai penasihat manakala golongan Ksyatria yang menjadi pemerintah tertinggi serta merupakan golongan dominan.

5. Chandragupta telah membentuk empayar Maurya dengan menyatukan kerajaan-kerajaan kecil dari tahun 321 – 185 S.M. dan mengubah status raja kepada maharaja.

6. Kerajaan Maurya meliputi kawasan Teluk Benggala hingga ke Pergunungan Hindu Kush. Ibu negara terletak di Pataliputra.

7. Asoka pernah terlibat dalam Perang Kalinga yang menamatkan perang saudara yang berlaku sejak pemerintahan ayahnya Bindusara.

8. Perang Kalinga menyedarkan Asoka tentang akibat peperangan yang membawa penderitaan dan kematian. Perang ini diingati dalam sejarah kerana menjadi pemula penting yang menyebabkan Asoka memeluk agama Buddha dan mengembangkan ajarannya.

9. Walau beliau berkuasa mutlak tetapi beliau telah membentuk birokrasi pentadbiran untuk menjalankan pemerintahannya.

TAMADUN CHINA

1. Perluasan Kuasa telah mengubah pemerintahan berbentuk sistem feudal kepada pemerintahan sistem pentadbiran berpusat.

2. Perluasan kuasa berlaku pada zaman Dinasti Chin (tahun 211 – 206 S.M)

3. Konsep raja bertukar kepada maharaja. 

4. Pemerintahan berbentuk maharaja membolehkan pembentukan sebuah sistem pemerintahan pentadbiran atau birokrasi awam yang dilantik oleh maharaja terdiri daripada orang awam.

5. Pelantikan pegawai-pegawai diasaskan kepada pencapaian mereka dalam pepriksaan awam.

6. Shi Huang Ti merupakan tokoh China yang memainkan peranan penting sistem peemrintahan ini.

PERUNDANGAN

TAMADUN YUNANI

1. Dewan Perhimpunan menggubal undang- undang.

2. Kepentingan undang-undang diutarakan oleh Plato dalam bukunya Republic.

3. Menurut Plato, negara harus diperintah oleh ahli falsafah kerana mereka cekap, terbaik dan berupaya menggubal undang-undang.

TAMADUN ROM

1. Hukum Kanun 12 :

- dikenali Papan Dua Belas

- disatukan pada tahun 449 SM

- kekal selama 400 tahun

- perundangan Rom yang pertama

- diletakkan di tempat awam untuk tatapan rakyat

2. Kod Undang-Undang Rom / Kod Undang-Undang Justinian

- dilahirkan pada tahun 527 M oleh Maharaja Justinian kerana terdapat terlalu banyak undang-undang dan ada antaranya yang rumit

- terdiri daripada tiga cabang:-

a) Undang-undang Sivil

b) Undang-undang Rakyat

c) Undang-undang Natural (natural law)

- prinsip-prinsipnya:

i) semua manusia sama di sisi undang-undang

ii)seseorang tidak bersalah sehingga terbukti bersalah

iii)keadilan terhadap setiap individu

iv)hukuman berasaskan bukti yang cukup

TAMADUN INDIA

1.Perundangan menjadi aspek penting untuk melihat perjalanan kerajaan dan keberkesanan pentadbiran.

2. Kitab Dharma Sastra dijadikan panduan untuk menggubal undang-undang dan dianggap kitab undang-undang Hindu yang tertua.

3. Raja merupakan tunggak perkembangan tamdun. Oleh itu, raja dikehendaki memelihara kesucian dan kedaulatan undang-undang.

4. Golongan Brahmin menjadi golongan dominan dalam bidang atau urusan undang-undang kerana golongan ini mahir tentang hukum-hakam agama.

5. Zaman Maurya, undang-undang maharaja disampaikan sebagai titah dan perintah raja.

6. Titah perintah raja diukir pada tiang batu yang didirikan di tepi jalan supaya undang-undang itu dibaca oleh rakyat.

7. Tiang ini dikenali sebagai Tiang Asoka dan didirikan pada zaman pemerintahan Asoka.

TAMADUN CHINA

1. Sistem perundangannya berteraskan dua prinsip utama iaitu hukuman berat dan bercorak kolektif.

2. Teras undang-undang adalah daripada falsafah legalisme.

3. Undang-undang ini digubal oleh seorang ahli falsafah, Han Fei Tzu pada zaman Dinasti Chin.

4. Mengikut falsafah ini, undang-undang yang tegas dan kukuh dapat mengawal tingkah laku manusia.

5. Undang-undang yang berteraskan falsafah ini bertentang dengan undang-undang ajaran Confucius yang diamalkan pada zaman Dinasti Han.

6. Mengikut Confucius, ianya menekankan keperluan raja mempunyai pekerti baik dan menjaga keharmonian manusia dan masyarakat

PERLUASAN KUASA

- Setelah menubuhkan kerajaan yang stabil dan kuat, seseorang pemerintah itu akan berusaha untuk meluaskan kawasan pemerintahannya.

- Perluasan kawasan pemerintah dilakukan melalui penaklukan dan pembukaan kawasan baru. 

TAMADUN YUNANI

1. Philip II dari Macedonia- menyatukan kerajaan Macedonia dan Yunani.

2. Alexander The Great- meluaskan kawasan takluk Yunani dengan menguasai Parsi, Mesir, Turkistan, Samarkand dan seluruh kawasan Laut Mediterranean.

3. Beliau menyebarkan kebudayaan Hellenistik (campuran antara kebudayaan Yunani, Parsi dan kebudayaantimur yang lain) ke Syracuse di Itali, Iskandariah dan Antioch.

4. Empayar Yunani berakhir dengan kematian Alexander The Great  dan dengan kemunculan Rom.

TAMADUN ROM

1. Perluasan kuasa di Rom bermula pada tahun 27 S.M. iaitu pada period pemerintahan Agustus Caesar.

2. Agustus Caesar adalah pengasas empayar Rom dan anak saudara kepada Julius Caesar. Semasa pemerintahannya, beliau telah menjalankan pemerintahan diktator.

3. Keadaan ini berlaku setelah beliau berjaya mengalahkan tentera pimpinan Anthony, bekas jeneral Augustus Caesar yang telah bergabung dengan tentera Mesir di bawah pimpinan Cleoparta dalam peperangan Actium ( 31 S.M ).

4. Pada era pemerintahannya, beliau telah menubuhkan sistem empayar yang berbeza daripada sistem republik sebelumnya, iaitu mewajibkan sistem pemerintahan warisan.

5. Beliau telah berjaya membentuk empayar hinggga ke Britian, Sepanyol, kawasan Sungai Rhine, Danube, Laut Hitam, Pergunungan Altas, Afrika Utara, Macedonia, sebahagian Turki dan Palestin. 

TAMADUN INDIA

1. Tokoh perluasan kuasa dalam tamadun India dimulakan oleh pemerintahan Dinasti Maurya iaitu Chandragupta Maurya ( 321-292 S.M. ).

2. Kejayaan Chandragupta adalah disebabkan mempunyai pasukan tentera yang besar, 600 ekor gajah, 1000 orang tentera berkuda dan 10, 000 orang infantri.

3. Beliau telah berjaya menguasai seluruh India Utara. Setelah mengukuhkan kedudukannya, beliau berjaya menakluk Punjab dan menewaskan Seleceus. 

4. Bindusara telah meluaskan empayar Maurya ke Mysore di bahagian selatan India. 

5. Asoka telah menguasai seluruh India menjadi kawasan takluk empayar Maurya. Keadaan tersebut adalah kesan daripada kemenangan Asoka ke atas kawasan Kalinga.

6. Selepas kemenangan ke atas Perang Kalinga, Asoka menekankan dasar yang lebih lembut dan terbuka untuk meluaskan pengaruh dan kedudukan Maurya.

7. Hal ini berlaku kerana lebih memberi tumpuan kepada penyebaran agama Buddha. 

TAMADUN CHINA

1. Perluasan kuasa juga telah membawa kepada kelahiran empayar pada zaman Dinasti Chin, iaitu pada era pemerintahan Shih Huang Ti yang berjaya menyatukan seluruh kerajaan kecil di China

2. Shih Huang Ti telah melaksanakan ;

a) Corak pemerintahan secara autokratik iaitu tegas dan mutlak

b) Menghapuskan golongan bangsawan

c) Melantik gabenor dan panglima tentera untuk mentadbir

d) Mencantumkan Tembok Besar China untuk tujuan pertahanan empayar China daripada serangan orang gasar

3. Kemerosotan Dinasti Chin telah digantikan dengan kemunculan Dinasti Han. Pada zaman Dinasti Han kewibawaan Maharaja Han Wu Ti yang digelar Maharaja Tentera telah berjaya memperluaskan kawasan jajahannya melalui pasukan yang besar dan kuat.

4. Antara kawasan ynag berjaya ditakluknya, meliputi Sinkiang, Lembah Tarim, dan Tutor di utara, Yang Tze, Kwangsi dan Kwang Tung di selatan.

5. Beliau juga telah berjaya menyebarkan pengaruh China hingga sampai ke Jepun dan Turkistan serta dapat mewujudkan keamanan dan kemakmuran Negeri China. 

PENINGKATAN EKONOMI

- Ekonomi dalam tamadun awal, pada asalnya bercucuk tanam, menternak binatang dan menghasilkan barangan untuk perdagangan.

- Tetapi apabila tamadun itu semakin berkembang dan diikuti dengan kemunculan bandar, kegiatan tersebut membawa kepada penghasilan yang melebihi keperluan mereka sendiri.

- Hasil yang berlebihan itu dipasarkan dan ditukarkan dengan barangan perusahaan tempatan seperti barangan tembikar, peralatan memotong daripada logam dan perhiasan yang terdapat di bandar. 

TAMADUN YUNANI

1. Semua negara kota kecuali Sparta menumpukan perdagangan kerana keadaan muka bumi bergunung-ganangdan tidak sesuai untuk pertanian. Kesannya, perdaganganhanya dijalankan di kawasan pesisir pantai seperti Mesir, Syria dan Phoenecia.

2. Athens dan Corinth menghadapi masalah kekurangan makanan kerana kekurangan tanah pertanian. Negara kotatersebut terpaksa mendapatkan bahan makanan dari luar.

3. Athens mendapatkan bekalan makanan dari kawasan di selatannya dan Laut Hitam.Athens juga menjadi pusat pengumpulan barang keperluan dari timur.

4. Kegiatan perdagangan dikenakan cukai dan ini  telah menaikkan harga barang.Kesannya, ramai rakyat Yunani berpindah ke Alexandria pada Zaman Graeco-Rom.

TAMADUN INDIA

1. Bergantung kepada aktiviti perdagangan dan perindustrian

2. Wujud hubungan perdagangan luar dan dalam. Antara pusat perdagangan yang penting termasuklah Anga, Kalinga, dan Karusa yang menghasilkan senjata, gading, emas, berlian dan mutiara.

3. Hubungan perdagangan negara luar dapat dilihat melalui hubungan antara kerajaan Maurya dengan Macedonic, Sri Lanka, rantau Asia Tenggara dan Asia Tengah.

4. Wujud beberapa pelabuhan yang penting, antaranya Tamralipti, Ghantashala, dan Kadura di bahagian timur serta Broach, Chaul, Kalyan, dan Cambay di bahagian barat. 

5. Persatuan perdagangan dan perusahaan ( Sresthin ) wujud di setiap bandar untuk tujuan;

a) Mengawal harga

b) Mengawal kualiti barangan

c) Mengawal gaji pekerja

6. Mata wang digunakan untuk medium dalam urusan jual beli.

7. Syiling emas(dikenali sebagai Dinara), wang perak serta wang yang terdiri daripada cangkerang siput. Ini jelas membuktikan bahawa Dinasti Maurya dan Gupta melaksanakan satu dasar ekonomi yang sistematik.

8. Perkembangan perusahaan tekstil, kain kapas, dan sutera mempergiatkan aktiviti perdagangan sejak zaman Maurya.

9. Perusahaan membuat sutera berpusat di Bengal dan Baneras. Barangan emas, mutiara dan batu permata turut berkembang di India.

10. Pelbagai jenis cukai dikenakan ke atas hasil pertanian dan buah-buahan. Cukai-cukai yang dipungut adalah untuk menyara anggota tentera, para pentadbir dan raja.

11. Sejak tahun 100 M, India menjalinkan hubungan perdagangan dengan Kepulauan Melayu, China, Rom dan Sri Lanka. 

TAMADUN CHINA

1. Bergantung kepada pertanian, perdagangan dan perindustrian.

2. Sejak zaman Han, tenggala telah diperkenalkan untuk membuat batas.

3. Kolar kuda digunakan untuk menarik kereta kuda, tenggala kayu, kereta sorong dan penyisir tanah.

4. Sistem penggiliran tanaman diperkenalkan untuk menjaga kesuburan. 

5. Kawasan bukit ditereskan untuk pertanian pada zaman Dinasti Shang.

6. Pembinaan terusan adalah untuk memperoleh sumber air dan mengawal banjir.

7. Perusahaan logam dan tembikar telah berkembang sejak zaman Dinasti Han dan diperdagangkan ke kawasan luar China seperti Alam Melayu, India, Timur Tengah dan Barat.

8. Hasil itu dibawa melalui Jalan Darat iaitu, Jalan Sutera Darat. Jalan ini bermula di Barat iaitu dari Rom merentasi Asia Tengah ke India dan seterusnya ke China. 

9. Mulai zaman Dinasti Tang, Jalan Laut telah digunakan. Jalan ini merupakan jaringan jalan yang menghubungkan China dengan India dan Barat, iaitu di Rom. 

10. Jalan laut ini berkembang semenjak bermulanya pelayaran jarak jauh pada sekitar abad ke 5M. Kapal yang belayar dari Rom singgah di India. Kemudian melalui Teluk Benggala dan Selat Melaka, begitu juga dengan kapal dari China dan India.

11. Penemuan tembikar China dibeberapa tapak-tapak pelabuhan kerajaan awal adalah bukti perdagangan maritim telah mula wujud sejak zaman Dinasti Tang.

12. Hasil perusahaan China juga didagangkan di dalam negeri. Persatuan perdagangan didirikan di China dan lahirnya golongan kelas pertengahan yang besar berikutan perkembangan perdagangan.

13. Perkembangan ekonomi yang besar dicetuskan oleh perkembangan dalam sistem perhubungan iaitu pembinaan jalan raya, jambatan dan alat pengangkutan seperti alat pengangkutan kereta kuda dan kereta lembu. 

PENINGAKATAN SOSIAL

- Aspek sosial yang terdapat dalam sesebuah tamadun meliputi perkara seperti pendidikan, kesenian, kesusasteraan, seni bina, serta sains dan teknologi.

- Antara perkara yang tersebut pendidikan merupakan asas dan tonggaknya. Ia membantu manusia untuk meningkatkan tahap intelek yang seterusnya membawa kepada peningkatan dalam bidang-bidang lain. 

PENDIDIKAN

TAMADUN YUNANI

1. Di Athens –Pendidikan bertujuan melahirkan manusia yang seimbang pencapaiannya dari sudut rohani. Aktiviti pendidikan,sukan, muzik, kesusasteraan, seni berpidato, membaca, menghafal dan menulis dititikberatkan di Athens.

2. Di Sparta –Pendidikan bertujuan melahirkan tentera yang sempurna, gagah dan setia kepada negara kotanya.Latihan fizikal dan kemahiran menggunakan senjata lebih dipentingkan berbanding dengan pendidikan mental.

3. Banyak sekolah falsafah dibina seperti di Athens, Thebes, Elea dan Miletus yang melahirkan sejarawan seperti, Thucydides dan Herodotus, pemikir sains dan teknologi seperti Thales, Anaximander, Heraclitus dan Anaxagoras.

4. Athens dikenali sebagai pusat cendekiawan Yunani yang penting semasa pemerintahan  Pericles.

TAMADUN ROM

1. Pendidikan di Rom menitikberatkan ;

a) Apilikasi ilmu yang praktikal

b) Kesetiaan kepada Rom.

2. Pada tahap awal, unsur dari Yunani diserapkan dalam pendidikan Rom. Pusat-pusat pendidikan ini telah melahirkan ;

a) Jurutera yang dapat membina sistem pengairan, bangunan dan jalan raya

b) Ahli falsafah

c) Sejarawan

TAMADUN INDIA

1. Peningkatan dalam bidang pendidikan bermula pada zaman Vedik dan berteraskan agama Hindu adalah untuk manusia menghadap hari selepas mati.

2. Ditekankan untuk mendalami kitab-kitab dan mempelajari bahasa Sanskrit. Kaedah merupakan bagi mendalami kitab-kitab Veda.

3. Pendidikan cuma diberikan kepada kaum lelaki manakala kaum wanita tidak diberi peluang untuk belajar. 

4. Pada awalnya tempat belajar hanya di istana dan rumah. Kemudian apabila berkembang dengan baik pusat pendidikan tinggi telah dibina, iaitu yang pertama sekali tertubuhnya Kolej Brahman.

5. Pada abad pertama Masihi wujud universiti yang pertama iaitu Universiti Taxila dan Universiti Nalanda pada abad kelima masihi. 

6. Untuk mencapai taraf Brahmin yang berpendidikan seseorang harus menghafal pelbagai buku agama khususnya kitab Veda yang mengandungi pelbagai peraturan ritual, mantera, dan lagu-lagu agama. Selain itu, mereka mempelajari karya saintifik dan falsafah. 

7. Pendidikan juga adalah untuk meningkatkan ilmu sains, mengatasi buta huruf serta menjawat jawatan dalam kerajaan. 

TAMADUN CHINA

1. Terdapat tiga peringkat pendidikan iaitu;

Sekolah rendah : Kegiatan mengenal dan menghafal tulisan ideogram dan sembilan buah buku suci tanpa memahami maknanya

Sekolah menengah : Tumpuan terhadap karangan dan sastera

Pendidikan tinggi : Memperterjemah buku suci 

2. Matlamat utama pendidikan tamadun China adalah untuk lulus dalam Peperiksaan Awam Kerajaan. Peperiksaan ini dijalankan dalam tiga peringkat;

a) Peringkat daerah- tahap pertama Hsiu Tai, setaraf dengan ijazah pertama. Diadakan dua kali dalam tempoh tiga tahun. Sesiapa yang lulus pada tahap ini layak menjadi pegawai kerajaan untuk ijazah pertama sementara ijazah ketiga layak menjadi pendidik. 

b) Peringkat wilayah-tahap kedua Chun–Jen, setaraf dengan sarjana. Diadakan tiga tahun sekali.

c) Peringkat Negara - tahap ketiga Chin Shih, setaraf dengan doktor falsafah. Diadakan tiga tahun sekali. 

3. Pengendalian peperiksaan awam;

a) Diadakan dengan ketat.

b) Mereka yang didapati meniru akan dikenakan hukuman mati.

c) Untuk memastikan tidak ada penipuan, pemeriksa akan dikurung sebelum tiba hari peperiksaan.

d) Mereka yang akan mengambil peperiksaan akan ditempatkan di dalam bilik kecil dengan disediakan makanan dan dikurung selama tiga hari untuk menulis jawapan.

4. Sistem peperiksaan awam China merupakan yang tertua sekali di dunia.

FALSAFAH

TAMADUN YUNANI

1. Ahli falsafah ialah manusia yang menggunakan akal untuk berfikir secara berterusan bagi mencari jawapan yang logik dan rasional terhadap persoalan yang berkaitan dengan kehidupan harian dan alam sekitar mereka.

2. Ahli falsafah terkenal ialah Herodotus, Socrates, Aristetle dan Plato.

3. Socrates ialah Bapa Falsafah Barat merupakan pakar dalam perbincangan melalui kaedah soal jawab tentang kehidupan masyarakat bahagia dan beliau dituduh merosakkan pemikiran masyarakat dan telah dihukum bunuh dengan meminum racun.

4. Plato adalah pengikut Socrates dan falsafahnya ialah masyarakat yang sempurna merupakan masyarakat yang diperintah oleh ahli falsafah.

5. Beliau mengasaskan akademi falsafah di Athens.

6. Aristotle adalah anak murid Plato yang cuba mendalami bidang sains dan falsafah dan hasil penerbitan beliau mengandungi ilmu logic,metafizik, etika, politik,fizik, sains tabii,astronomi dan geologi.

7. Merupakan guru Alexander the Great.

8. Karya utama ialah Republic.

9. Isu utama adalah tentang nilai individualisme, kehidupan manusia dan demokrasi.

10. Herodotus adalah ahli falsafah dan ahli sejarah menghasilkan History of Persian Wars digelar Bapa Sejarah.

11. Thusydides adalah pengasas Sejarah Saintifik menghasilkan History of the Peloponnesian War yang ditulis berteraskan penyelidikan.

TAMADUN ROM

1. Tamadun Rom tidak mempunyai ramai ahli falsafah, maka, tamadun ini banyak mengambil falsafah daripada Yunani.

2. Falsafah Rom berasaskan kepada falsafah Stoisisme yang menekankan keadilan, tanggungjawab, keberanian dan perikemanusiaan.

3. Falsafah ini mengajar bahawa kebahagian hidup manusia dan nasib seseorang bergantung kepada hubungannya dengan alam.

TAMADUN INDIA

1. Antara falsafah yang terawal berkembang dan direkodkan di dunia ialah falsafah India.

2. Wujud dalam dua bentuk pemikiran iaitu kumpulan yang bersumberkan kitab veda dan yang menolaknya.

3. Kitab veda - terdiri daripada Rig Veda, Yajur Veda, Sama Veda dan Atharva Veda.

4. Falsafah bukan aliran veda - bersumberkan ajaran Carvaka, Jainisme dan Buddhisme.

TAMADUN CHINA

1. Falsafah China menekankan hal berkaitan hubungan manusia dengan manusia lain.

2. Antara sumber falsafah ialah Kung-fu Tze atau Confucius dengan ajarannya Confucianisme, Lao Tze, Toisme dan Mo Tzu

3. Mo Tzu Menolak beberapa ajaran Confucianisme.

4. Menurutnya manusia berakhlak baik tetapi menjadi sebaliknya kerana pengaruh alam sekitar.

5. Falsafah legalisme pula percaya hanya undang-undang dapat mewujudkan nilai baik dan ketertiban masyarakat.

SAINS DAN TEKNOLOGI

TAMADUN YUNANI

1. Dalam  tamadun Yunani, terdapat beberapa orang tokoh sains dan matematik yang terkenal. Contohnya, Hippocrates yang terkenal sebagai Bapa Perubatan danArchimedes sebagai tokoh matematik dan fizik.

2. Pythagoras (580-500 S.M.)  

- Mencipta Teorem Pythogoras. Beliau mempelajari dan menggabungkan ilmu geometri Mesir Purba dan Babylon. Beliau juga memulakan gerakan saintifik yang dikenali sebagai Pythagorean.

3. Archimedes 

- Aspek utama yang disumbangkan oleh Archimedes ialah teorinya berhubung dengan isi padu   air dan graviti.

4. Ptolemy 

- Ptolemy pula merupakan tokoh utama dalam bidang astronomi Yunani.

5. Hippocrates (460-377 S.M) 

- Tokoh perubatan yang diberikan gelaran sebagai Bapa Perubatan. Beliau merupakan seorang pakar anatomi.Sumpah Hippocrates(Hippocrates Oath) sering dilafazkan oleh ahli perubatan moden.

6. Ahli matematik di Yunani mewujudkan sistem angka yang dikenali sebagai angka herodianic dan ionic. 

7. Dalam tamadun ini,ilmu pelayaran telah ditingkatkan dengan penciptaan layar yang lebih kuat dan perahu yang besar.

TAMADUN ROM 

1. Di Rom, Boethius iaitu ahli matematik telah mengaitkan matematik dengan muzik, geometri dan astronomi.

TAMADUN INDIA

1. Sains dan teknologi ialah cabang kepada pengetahuan Vedik. Pengetahuan tentang astronomi dipetik daripada Rig Veda.

2. Matematik dalam tamadun India berkembang dalam Zaman Gupta.

3. Ahli matematik India ialah Aryabhata dan Varahamihira.

4. Ahli matematik India memperkenalkan system nombor, iaitu angka Brahmin(dibaca dari kiri ke kanan,angka 10 diwakili dengan symbol alfa) angka Kharosti(digunakan pada zaman pemerintahan Asoka,dikatakan seakan-akan angka Romawi)

5. Ilmu perubatan berkembang disebabkan kecenderungan masyarakatnya dalam fisiologi kerana kaitannya dengan yoga.

TAMADUN CHINA

1. Di China konsep konsep keseimbangan kuasa Yang (aktif) dan Yin (pasif) membolehkan seseorang sihat digunakan dalam perubatan tradisional.

2. Ilmu pelayaran telah meningkat dengan penciptaan layar yang lebih kuat dan perahu yang lebih besar.

3. Perahu layar dapat meningkatkan aktiviti perdagangan laut dan menjadi alat pengangkutan penting dalam peperangan.

4. Penciptaan kertas telah bermula dengan mencampurkan bahan mentah seperti rami, buluh dan sayur-sayuran yang dicincang dan dijadikan pulpa dan diratakan serta dikeringkan.

SENI BINA

- Mencerminkan ketahanan manusia tamadun awal menghadapi cabaran untuk hasilkan monumen yang turut melambangkan pencapaian paling agung bangsa ,agama dan rajanya.

TAMADUN YUNANI

1. Acropolis dibina untuk keagamaan.

2. Merupakan pusat pentadbiran di Athens

3. Di dalamnya terdapat binaan yang menarik seperti berhala, teater serta bangunan

yang menarik iaitu Parthenon.

4. Parthenaon dibina untuk Dewi Athena dan untuk mengingati kejayaan membebaskan diri daripada kuasa Persia.

5. Patheon berbentuk kubah berfungsi sebagai tempat memuja dan menyimpan patung dewa dan tempat menjalankan kerja awam.

TAMADUN ROM

1. Aqueduct adalah untuk bekalan air di Rom.

2. Bekalan air dibawa dari gunung melalui saluran air dalam tanah dan dalam pintu gerbang.

3. Teknologinya berasaskan sistem gravity.

4. Colloseum berfungsi sebagai tempat pahlawan Rom bertarung dan sebagai teater.

TAMADUN INDIA

1. Stupa Besar di Sanchi adalah untuk tujuan keagamaan

2. Masyarakat India berupaya untuk membina binaan yang sangat baik dan lengkap,dilihat pada binaan Great Bath.

3. Kompleks kuil di Gua Ajanta mengandungi 20 buah kuil.

4. Kompleks kuil di Gua Ellora pula mempunyai 28 buah kuil mempamerkan penggunaan elemen geometri, iaitu bentuk segi empat dan bulat

TAMADUN CHINA

1. Tembok Besar China untuk pertahanan di China dibina sejak zaman Dinasti Chou.

2. Panjangnya 1500 batu dari Kansu ke Peking.

3. Tembok kawasan Bandar lain dibuat daripada tanah liat dan batu bata dan lumpur.

4. kawasan dalam tembok menempatkan Maharaja.

5. Istana yang masih kekal ialah kota larangan.

6. Kuil dan pagoda juga merupakan seni bina penting tinggalan sejarah.

BAHASA DAN KESUSASTERAAN

TAMADUN YUNANI

1. Bahasa Yunani digunakan di wilayah dalam Yunani dan kawasan takluk Alexander

The Great.

2. Tokoh sastera ialah Homer dan Hesiod. Hesiod menulis dua buah buku puisi iaitu

Theology dan Works and Days, manakala Homer menghasilkan dua buah epik iaitu

Illiad dan Odyssey.

TAMADUN ROM

1. Terdapat dua orang penyajak terkenal iaitu Cicero dan Virgil. 

2. Karya sastera bertujuan meningkatkan semangat patriotisme.

3. Sastera Rom mencapai zaman keagungan pada zaman Agustus Caesar

TAMADUN INDIA

1. Di India, masyarakat terbahagi kepada dua kelompok iatu Dravidia di Selatan dan Indo –Arya.

- Bahasa masyarakat Dravidia adalah Telegu,Malayalam dan Kannada manakala Indo-Aryan ialah Sanskrit.

- Bidang sastera terbahagi kepada bentuk vedik, epik dan sajak.

- Dua epik terkenal ialah Mahabharata dan Ramayana.

- Mahabharata menceritakan peperangan antara dua tentera, iaitu yang baik dan jahat.

- Ramayana – pergaduhan Rama dengan raja Sri Lanka yang melarikan isterinya, Sita. Bahasa persuratan tamadun ini ialah Sanskrit.

TAMADUN CHINA

1. Terdapat tujuh dialek utama di China, iaitu Mandarin, Wu, Hunanis, Kiangsi, Hakka, Kantonis dan Fukien.

2. Semasa Dinasti Han, Ssu-ma Chien menghasilkan karya Shih Chi – berkaitan sosial, sejarah, kerajaan dan pemimpin.

3. Tokoh puisi semasa Dinasti Tang – Tu Fu, Li Po danPo Chu-I.

4. Kebanyakan karya sastera dalam tamadun-tamadun ini untuk menyampaikan mesej kepada rakyat.

5. Tulisan di Yunani berasal dari orang Phoenesia dengan tambahan kepada huruf vokal dan tersebar ke Rom sehingga sampai kepada masyarakat Asia Tenggara dalam bentuk tulisan rumi.

SISTEM SOSIAL

TAMADUN YUNANI

1. Di Yunani, Athens – penduduk terbahagi kepada tiga kumpulan iaitu pertama warganegara, kedua bukan warganegara dan ketiga hamba.

2. Golongan pertama mempunyai hak dalam politik tetapi golongan lain tidak.

3. Di Sparta pula kelas pertama ialah warganegara Sparta tulen, kedua ialah pekerja, artisan dan pedagang dan kelas ketiga ialah Helot (golongan majoriti yang mengusaha tanah)

TAMADUN ROM

1. Terbahagi kepada tiga iaitu warganegara , bukan warganegara dan hamba

TAMADUN INDIA

1. Wujud sistem kasta – empat kasta utama iaitu Brahmin, Ksyatria, Vaisya dan Sudra.

2. Mengikut sistem ini, lelaki tidak boleh berkahwin dengan wanita kasta lain dan dilarang bercampur gaul dengan ahli kasta berbeza.

TAMADUN CHINA

1. Di China – terdapat tiga kelas utama iaitu lapisan pentadbir (Maharaja, keluarganya, pegawai bangsawan dan sida-sida. Kumpulan kedua - rakyat bahawan ( petani, dan artisan ). Golongan ketiga ialah hamba.

2. Confucius membahagikan masyarakat China kepada empat kelas utama.

3. Menurutnya golongan teratas ialah sarjana (pegawai kerajaan) , kedua ialah petani yang menjadi tulang belakang ekonomi dan ketiga ialah golongan tukang serta keempat (bawah) ialah pedagang.

4. Setiap individu boleh menukar kelas kedudukannya (status) yang lebih baik melalui pendidikan.

SUMBANGAN TAMADUN

1. Tamadun Yunani – mewariskan system pemerintahan berbentuk demokrasi.

2. Tamadun Rom mewariskan sistem republik. Sistem ini diamalkan di India, Perancis dan Afrika Selatan.

3. Agama Hindu, Buddha, Confucianisme dan Taoisme merupakan warisan yang masih diamalkan hingga ke hari ini.

4. Ilmu falsafah seperti legalisme, stoicisme dan falsafah oleh Aristotle, Socrates dan Plato masih jadi rujukan.

5. Teknologi pembinaan seperti aqueduct, colloseum, pantheon, Tembok Besar China, Stupa di Sachi, candid an pagoda merupakan warisan yang dikagumi dan berharga sbg sumber pelancongan.

6. Tamadun China mewariskan teknologi membuat kertas dan tembikar.

7. Hasil sastera seperti Iliad, Odyssey, Mahabharata dan Ramayana dijadikan rujukan sehingga hari ini.

8. Bahasa Latin dan Bahasa Sanskrit merupakan bahasa penting yang berkaitan keagamaan dan kesusasteraan, untuk agama Kristian (Latin) dan Hindu dan Buddha (Sanskrit)

9. Dari segi sosial, wujud sistem pendidikan, falsafah, sains dan teknologi yang berkaitan matematik, astronomi, fizik, perubatan dan seni bina, teori matematik seperti Teorom Pythagoras dan Teori Archimedes.

10. Kelahiran Sukan Olimpik yang diperkenalkan di Yunani 776 M. Diadakan di Olympia iaitu pertandingan antara Negara kota 4 tahun sekali bertujuan menghormati Tuhan Zeus. Negara terlibat ialah Athens, Sparta, Corinth, Thebes, Olympia dan Argos. Perbezaan dengan Sukan Olimpik sekarang dari segi : tujuan organisasi, bilangan peserta dan bilangan acara.

KEMUNCULAN AGAMA DAN AJARAN UTAMA DUNIA

1. AGAMA HINDU

- Muncul sejak zaman tamadun Indus

- Pada zaman Vedik wujud kitab suci Veda sebagai rujukan.

- Mempercayai tuhan mempunyai tiga fungsi utama iaitu menciptakan (Brahman) , memelihara (Vishnu) dan membinasa (Siva)

- Terdapat enam aliran iaitu Saivisme , Vaishnavisma, Sakhtam, Ganapathyam, Kaumaram dan Saura.

- Pada zaman empayar Maurya agama Hindu menjadi penting dan menjadi dominasi golongan Brahmin. 

- Pada masa pemerintahan Chandragupta Maurya dan Asoka, Agama Hindu mendapat saingan daripada agama Buddha.

- Penganut agama hindu mempercayai Hukum Karma iaitu mempercayai kelahiran semula selepas mati bergantung kepada kelakuan semasa hidup.

- Tujuan hidup penganut agama Hindu ialah untuk mencapai Moksya. Apabila seseorang telah mencapai Moksya, ia akan bersatu dengan tuhan dan tidak akan dilahirkan ke dunia lagi. 

- Seseorang itu perlulah berbuat baik semasa hidupnya agar dapat mencapai Moksya (kebebasan mutlak).

2. AGAMA BUDDHA

- Agama ini diasaskan oleh Siddharta Gautama yang dikenali sebagai Buddha.

- Gautama Buddha telah menemui kebenaran sewaktu bertapa di bawah pokok bodhi di kampung Uruveda. 

- Kebenaran yang ditemui oleh Gautma Buddha boleh melepaskan manusia daripada kesengsaraan.

- Empat kebenaran mulia akan dapat dicapai melalui lapan jalan.

- Pada masa pemerintahan Asoka agama Buddha telah menjadi agama rasmi kerajaan Maurya.

- Agama Buddha telah tersebar ke Tibet, Sri Lanka, negeri-negeri Asia Tenggara dan China.

- Agama Buddha menggunakan bahasa Pali.

- Kitab suci agama Buddha ialah Tripitaka yang mengandungi Sutta Pitaka , Vinaya Pitaka dan Abhidhamma Pitaka.

3. AGAMA KRISTIAN

- Agama Kristian diasaskan oleh Jesus Christ.

- Dua kitab suci iaitu bible yang terdiri daraipada Old Testament dan New Testament.

- Pada zaman kerajaan Rom semasa pemerintahan Constantine agama Kristian dipraktikkan oleh masyarakat.

- Hari Ahad dikhaskan sebagai hari untuk melakukan aktiviti keagamaan.

- Agama Kristian telah gemilang di zaman Rom sehingga Rom dikenali sebagai empayar Kristian.

4. AGAMA ISLAM

- Agama Islam telah diwahyukan kepada Nabi Muhammad S.A.W pada 6 Ogos tahun 610M bersamaan 17 Ramadhan. 

- Ajaran Islam telah ditentang oleh orang Quraisy Makkah. 

- Pada 12 September tahun 622M baginda telah berhijrah ke Madinah, di madinah Islam telah berkembang dan tersebar ke seluruh dunia. 

- Di dalam Islam terdapat dua teras iaitu akidah dan syariah.

- Akidah merupakan keyakinan seluruh jiwa terhadap keesaan Allah.

- Syariah pula ialah undang-undang yang terkandung dalam Al-Quran dan Al-Sunnah (hadis).

- Orang Islam juga wajib meyakini rukun Iman dan rukun Islam

5. CONFUCIANISME

- Ajaran Confucianisme diasaskan oleh Confucius yang dilahirkan di negeri Lu (Shantung) pada tahun 551 S.M.

- Beliau pernah berkhidmat dalam perkhidmatan kerajaan Negeri Lu. Beliau meletak jawatan selepas kematian ibunya dan mengembara untuk mendapatkan ilmu pengetahuan dan menyebar ideanya kepada penduduk China.

- Masyarakat China telah menjadikan ajaran Confucius ini sebagai satu bentuk kepercayaan dan tokoh Confucius disembah sebagai salah satu dewa utama dalam masyarakat China.

- Menekankan prinsip moral seperti perikemanusiaaan (ren), kesusilaan (li) dan ketaatan (xiao).

6. TAOISME

- Ajaran ini diasaskan oleh Lao Tze dan kemunculannya agak lewat dibandingkan dengan ajaran Confucius.

- Beliau dilahirkan di negeri Chu pada tahun 604S.M. dan pernah menjawat jawatan penting semasa pemerintahan Dinasti Chou. Beliau telah keluar mengembara dan menyebarkan ajarannya ke seluruh negeri China. 

- Peringkat awal ajaran ini berbentuk falsafah kemudiannya menjadi agama.

- Ajaran menekankan konsep Tao iaitu jalan setiap tindakan manusia yang perlu ditentukan oleh Tao. Manusia tidak perlu bertindak apa-apa (Wu-Wei).

- Manusia tidak boleh mengubah sesuatu ke arah kebaikan.